Nếu đã nhắc đến một ngôi chùa có kiến trúc, hình dáng độc đáo tại Việt Nam thì không thể nào bỏ qua chùa Một Cột(Liên Hoa Đài). Chùa Một Cột cũng có nhiều tên gọi khác nhau như Diên Hựu Tự hoặc Liên Hoa Đài. Tổ chức xác lập Kỷ lục châu Á đã bình chọn Chùa Một Cột Hà Nội là một trong những ngôi chùa có có kiến trúc độc đáo, mới lạ nhất châu Á. Chùa Một Cột cùng với “Khuê Văn Các” thì đây cũng là di tích lịch sử văn hóa lâu đời, là biểu tượng của Thủ đô ngàn năm văn hiến. Để khám phá và biết thêm nhiều điều về kiến trúc của chùa Một Cột thì bạn hãy theo dõi nội dung của bài viết sau đây nhé.
Mục Lục
Địa điểm đặt chùa Một Cột
Ngày xưa, chùa Một Cột được vua Lý Thái Tông xây dựng ở thôn Thanh Bảo, huyện Quảng Đức. Ngày nay chùa tọa lạc tại khu vực Đội Cấn, quận Ba Đình, nằm ngay bên cạnh quần thể di tích Quảng trường Ba Đình – Lăng Bác ở trung tâm quận Ba Đình.
Có thể di chuyển đến đây bằng nhiều phương tiện như xe bus, xe máy, taxi,… Khi đến nơi chùa chiền, bạn nên ăn mặc kín đáo, lịch sự để phù hợp với chuẩn mực đạo đức.
Lịch sử hình thành của chùa Một Cột
Chùa Một Cột được vua Lý Thái Tông cho xây dựng vào mùa đông năm 1049. Theo dân gian tương truyền thì trong 1 đêm nằm mơ, vua Lý Thái Tông đã mơ thấy Phật Bà Quan Âm đang tọa thiền trên tòa sen tỏa ra hào quang, dắt vua lên đài ngồi cùng. Sau khi thức giấc vua liền kề với các quan đại thần nghe. Và được nhà sư Thiền Tuệ hãy xây dựng lại trụ đá như trong mơ, làm thành tòa sen cho Phật Bà Quan Âm tọa thiền.
Sau khi dựng trụ đá xong, ngày ngày vua đều đến đây tụng kinh niệm phật. Đến đời của hoàng tử nối dõi vua cha thì mới sửa lại thành chùa và xây thêm 1 ngôi chùa cách đó khoảng 10m ở hướng Tây Nam.
Sau đó được đặt tên là chùa Diên Hựu Tự mang ý nghĩa phước lành dài lâu.
Đến năm 1105, vua Lý Nhân Tông tiếp tục trùng tu và dựng thêm 2 tháp sứ trắng phía trước sân. Năm 1108, Nguyên Phi Ỷ Lan thiết kế 1 chiếc chuông lớn với tên gọi Giác Thế Chung. Ý nghĩa của chiếc chuông này là mong muốn thức tỉnh người trên nhân thế.
Do tư tưởng phật giáo rất phát triển vào thời Lý, nên thời kì này được xem là thời đại hoàng kim của Phật giáo trong suốt chiều dài lịch sử.
Kiến trúc hoa sen độc đáo, khác biệt của chùa Một Cột
Chùa được đặt trên 1 trụ đá dưới hồ Linh Chiểu. Trụ được xây dựng từ 2 khối đá chắc chắn được kết nối với nhau tạo nên 1 cột trụ. Cột trụ này cao khoảng 4m chưa tính phần chìm dưới nước và đường kính khoảng 1,2m.
Mái chùa được lợp bằng ngói vảy cổ, chạm khắc hình rồng tinh xảo. Rồng là 1 trong những biểu tượng không thể thiếu trong kiến trúc đền chùa từ xưa. Vì loài rồng phản ánh được ước nguyện và trí tuệ của con người hay đại diện cho vua chúa.
Xung quanh của hồ Linh Chiểu được trang trí bằng các họa tiết hình khối. Bên ngoài hồ Linh Chiểu là hồ Bích Trì, nằm bên phải chùa Một Cột. Mảnh sân phía trước chùa là tháp đá Bạch Tuynh với cầu thang nhỏ dẫn vào chùa. Trên đỉnh mái chùa đắp hình “lưỡng long chầu mặt nguyệt” – biểu tượng cho sự sinh sôi, âm dương hài hòa. Chùa có một gian hình vuông như đài hoa sen, lợp mái ngói và rộng khoảng 3 mét vuông, xung quanh hồ sen là thành hồ được làm bằng gạch sành tráng men.
Để vào được chùa thì phải đi qua 13 bậc thang nhỏ lát bằng gạch. Trên cầu thang là tấm bia đá giới thiệu lịch sử chùa Một Cột. Bên trong chùa được trang trí tôn nghiêm và lộng lẫy. Trên án thờ đặt 1 bức tượng Phật Bà Quan Âm mạ vàng có nghìn mắt nghìn tay. Xung quanh có nhiều đồ thờ như cặp bình gốm sứ, bộ ấm chén thờ, bình hoa sen, lư hương,..
Hình tượng hoa sen của chùa Một Cột
Trên nóc chùa Một Cột có 4 mái cong đầu đao còn gọi là tàu đao. Đỉnh mái là hình lưỡng long chầu mặt nguyệt. Hầu hết các chùa chiền ngày nay đều sở hữu nét kiến trúc này. Hình 2 con rồng tượng trưng cho dương khí còn hình mặt nguyệt tượng trưng cho âm khí. 3 vật này hội tụ tượng trưng cho sự sinh sôi, phát triển. Ngoài ra đây còn là biểu trưng cho 3 nén nhang trong cúng bái.
Chùa Một Cột được tạo hình dựa trên hình tượng bông sen đặt trên 1 trụ đá ở giữa hồ. Biểu tượng hoa sen như 1 người mang đức tính lương thiện đang vươn lên thoát khỏi trần tục. Đây là 1 biểu tượng trong văn hóa Phật giáo vô cùng thuần khiết và thanh nhã.
Qua 1000 năm văn hiến, chùa Một Cột không còn giữ được nguyên vẹn do chiến tranh tàn phá. Nhưng ngôi chùa cho đến ngày nay vẫn được xem là niềm tự hào dân tộc của biết bao lớp người.
Tìm hiểu về ý nghĩa lịch sử Chùa Một Cột
Nhắc tới ý nghĩa lịch sử chùa Một Cột, có rất nhiều ý nghĩa sâu sắc phải kể tới đó là:
Chùa là biểu tượng văn hoá ngàn năm của thủ đô Hà Nội, gắn liền với lịch sử của Hà Nội. Từ lâu ngôi chùa này cũng được xem là biểu tượng của đất Thăng Long. Nơi đây hàng năm đón rất nhiều các lượt khách đến hành hương, tham quan. Điều này sẽ giúp nhiều người biết tới thủ đô Hà Nội, thu hút được nhiều du khách đến Việt Nam hơn.
Chùa là biểu tượng của trí tuệ, mang triết lý nhân văn sâu sắc, hướng tới những chân thiện mỹ trong cuộc sống, khi bất cứ ai đến đây đều sẽ cảm nhận được sự bình an, yên bình, tâm hướng đến Phật sẽ cảm thấy rất nhẹ nhàng
Địa điểm tuyệt đẹp gần chùa Một Cột
Ngoài đến thăm chùa Một Cột, bạn có thể ghé thăm 1 số đền thờ, chùa gần đó như:
- Đền Ngọc Sơn: tọa lạc tại đảo Ngọc giữa hồ Hoàn Kiếm. Nơi đây là điểm đến thu hút với lối kiến trúc được xem là tuyệt tác.
- Chùa Trấn Quốc: nằm trên 1 gò đất bao bọc xung quanh là nước xanh biếc. Nét đẹp này vô cùng nên thơ và hữu tình
- Đền Bạch Mã: cách chùa Trấn Quốc không xa lắm, nằm ở phía khu phố cổ Hà Nội. Đây là 1 trong những Tứ Trấn Thành Thăng Long xưa. Nơi đây lưu giữ nhiều vật cổ có giá trị thời vua chúa.
Trên đây đã cung cấp cho bạn kiến thức về lịch sử cũng như kiến trúc của chùa Một Cột. Một trong những biểu tượng của Thủ đô Hà Nội ngày nay. Hy vọng nếu có dịp bạn hãy ghé thăm chùa Một Cột để có góc nhìn rõ hơn nhé.
Bài viết cùng chủ đề: